डा. नरेन्द्रसिंह ठगुन्ना
अध्यक्ष, मनोविज्ञान सम्प्रदाय नेपाल
के हो युगल मनोविमर्श ?
युगल (जोडी) मनोविमर्शबारे निकै कमलाई थाहा हुन सक्छ । युगल (जोडी) मनोविमर्शलाई पहिला वैवाहिक थेरापी वा वैवाहिक परामर्श पनि भनिन्थ्यो । वैवाहिक जीवनमा आएको खटपट र समस्यालाई दूर गरी जोडीबीच सुमधुर सम्बन्ध कायम गर्ने कार्यलाई युगल मनोविमर्श भनिन्छ । अझ भन्दा दाम्पत्य जीवनमा श्रीमान् र श्रीमतीबीचको सम्बन्धबारे बुझ्न, एक–अर्काप्रतिको निराशा, समस्या र तनावको कारण पत्ता लगाउने युगल विमर्शको मुख्य उद्देश्य हुन्छ ।
कहिले गर्ने युगल मनोविमर्श ?
सम्बन्ध, ऋण वा गोप्यता भंगका कारण भरोसा र विश्वासमा समस्या उत्पन्न भएको छ भने यस्तो परामर्शको आवश्यकता पर्न सक्छ । कुराकानीका क्रममा असह्य रिस उठ्ने, छुट्टिन मन लाग्ने, छोडपत्रलाई एक मात्र विकल्प देख्न थाले पनि विमर्शको आवश्यकता पर्न सक्छ । शारीरिक सम्पर्कमा आनन्दित नहुनु, कुनै पनि विषयमा अनिच्छा हुने भएमा पनि मनोविमर्शले काम गर्न सक्छ ।
कारण यस्ता हुन सक्छन्
- एक–अर्काबीच छलफल कम हुनु वा आशा गर्न छाड्नु ।
- विभिन्न तनाव उत्पन्न भई सम्बन्ध जटिल मोडमा पुग्नु ।
- शारीरिक रोगका कारण सम्बन्धमा दरार उत्पन्न हुनु ।
- बच्चाका विषयमा समस्या देखिन थाल्नु ।
- उदासीनता बढ्दै गएपछि एक्लै बस्न रुचाउन थाल्नु ।
- बाह्य दबाबका कारण एक–अर्काप्रति नकारात्मक भावना उत्पन्न हुनु ।
- बच्चाहरू घर छोडेर टाढा गएमा ।
युगल मनोविमर्शको काम
- युगल मनोविमर्शले जोडीमा उत्पन्न भएको विनाशकारी ढाँचाको पहिचान र सम्बोधन गर्ने ।
- एक–अर्काबीचको द्वन्द्व र सञ्चारमा सुधार ल्याउने ।
- नयाँ शिराबाट सम्बन्धको सुरुवात गर्ने ।
- व्यवहारमा आएको परिवर्तनको प्रभाव र हानि पहिचान गर्ने ।
- सफल सम्बन्ध स्थापित गर्ने ।
…अनि पर्छ आवश्यकता
- दम्पतीबीचको सञ्चार समाप्त भएमा शारीरिक सम्बन्ध नराख्ने अवस्थामा पुगेमा वा समस्या उत्पन्न भएमा ।
- विनाकारण झगडा र तर्क–वितर्क भएमा ।
- एक–अर्काप्रति हिंसात्मक देखिन थालेमा ।
- डिप्रेसन वा अन्य स्वास्थ्य समस्या आएमा ।
- एक–अर्काबीच विश्वासको बन्धन तोडिएमा ।
नयाँ पत्रिका बाट