महिलाको शरीरमा धेरै हार्मोनल परिवर्तनहरू हुन्छन्। यौवनदेखि महिनावारी, गर्भावस्था, गर्भावस्था पछि, रजोनिवृत्तिसम्म हरेक चरणमा महिलाको शरीरमा धेरै हार्मोनल परिवर्तनहरू हुन्छन्। जब महिलाहरु रजोनिवृत्तिबाट गुज्रिन्छन् तब उनीहरुलाई बुढ्यौलीको समस्याले पनि सताउँछ । यदि महिलाले आफ्नो शरीरको उचित हेरचाह नगर्ने हो भने उनी धेरै रोगबाट ग्रसित हुन सक्छन्।
रजोनिवृत्तिको समयमा हुने हर्मोनल परिवर्तनहरूले महिलाको शरीरमा पोषक तत्वको कमी हुने सम्भावना बढाउँछ। यसबाट बच्न महिलाहरूले रजोनिवृत्तिको समयमा आफ्नो स्वास्थ्यको विशेष ख्याल गर्नुपर्छ। समयमा आफ्नो मुटुलाई स्वस्थ राख्न महिलाहरूले कस्तो प्रकारको आहार लिनु पर्छ भनेर बताउनुहुन्छ ।
क्याल्सियमको कमीबाट बच्नुहोस्
रजोनिवृत्तिका कारण महिलाको शरीरमा एस्ट्रोजन हर्मोनको स्तर घट्न थाल्छ । यसले महिलाको हड्डीको घनत्वलाई असर गर्छ। हड्डी कमजोर हुन थाल्छ, जसका कारण ओस्टियोपोरोसिसको खतरा बढ्छ । क्याल्सियमले हड्डी बलियो बनाउन मद्दत गर्छ। क्याल्सियमले शरीरमा रक्तचाप र मुटुको कार्यक्षमतालाई कायम राख्न पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। त्यसैले ४० वर्ष पुगेपछि महिलाले आफ्नो खानामा क्याल्सियमको मात्रा बढाउनुपर्छ ।
शरीरमा क्याल्सियमको मात्रा कम नहोस् भन्ने सुनिश्चित गर्न महिलाहरूले आफ्नो आहारमा कम फ्याट डेयरी उत्पादनहरू जस्तै गाईको दूध, दही, चीज, हरियो सागसब्जी, भटमास, तिल र अफिमको दाना समावेश गर्नुपर्छ। । यसबाट महिलाहरु रजोनिवृत्ति पछि अस्टियोपोरोसिस र मुटुको समस्याबाट टाढा रहन सक्छन् ।
भिटामिन डी महत्त्वपूर्ण छ
भिटामिन डीले शरीरलाई क्याल्सियम अवशोषित गर्न मद्दत गर्छ, जुन हड्डीलाई बलियो बनाउन आवश्यक हुन्छ। यसले मुटुलाई स्वस्थ राख्न र सूजन कम गर्न पनि मद्दत गर्छ। भिटामिन डी को कमीले हृदय रोगको जोखिम बढाउन सक्छ।
शरीरमा भिटामिन डीको कमीलाई हटाउन दैनिक घामको किरण लिनुहोस्। दूध, दही, च्याउ, सुन्तला, अण्डा, माछा आदिलाई आहारमा समावेश गरेर भिटामिन डीको कमी पूर्ति गर्न सकिन्छ। यदि शरीरमा भिटामिन डी को मात्रा धेरै कम छ भने, आफैलाई चिकित्सक संग जाँच गराउनुहोस्। यदि आवश्यक छ भने, भिटामिन डी पूरकहरू लिनुहोस्।
ओमेगा–३ फ्याटी एसिड मुटुको स्वास्थ्यका लागि पनि फाइदाजनक हुन्छ । यसले खराब कोलेस्ट्रोल कम गर्न र सूजन कम गर्न मद्दत गर्दछ। ओमेगा-३ ले हृदय रोगको जोखिम कम गर्न र स्वस्थ कोलेस्ट्रोल स्तर कायम राख्न मद्दत गर्दछ। चिया सीड, फ्ल्याक्स सीड, ओखर र माछामा ओमेगा ३ फ्याटी एसिड प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ ।
फलामको कमी कसरी हटाउने?
रजोनिवृत्तिको कारण शरीरमा आइरनको मात्रा कम हुन सक्छ। यो भारी अवधिको कारण हुन्छ। शरीरमा रातो रक्त कोशिकाहरू उत्पादन गर्न र एनीमिया रोक्न फलाम धेरै महत्त्वपूर्ण छ। एनीमियाले थकान निम्त्याउन सक्छ, जसले शरीरका कार्यहरू र मुटुको स्वास्थ्यमा पनि नकारात्मक असर पार्छ।
शरिरमा आइरनको कमीलाई हटाउन खानामा पातलो तरकारी, गेडागुडी, दाल, कुखुराको मासु समावेश गर्नुपर्छ । भिटामिन सीको कारण आइरन राम्रोसँग अवशोषित हुन्छ, त्यसैले चना, कुखुरा, पालक, माथि कागती निचो खाँदा।
आफ्नो आहारमा भिटामिन B12 समावेश गर्नुहोस्
भिटामिन B12 ऊर्जा, स्नायु स्वास्थ्य र शरीरमा रातो रक्त कोशिकाहरूको गठनको लागि महत्त्वपूर्ण छ। यसको कमीले थकान, कमजोरी र एनीमिया निम्त्याउन सक्छ। भिटामिन B12 ले मुटुको स्वास्थ्य, स्नायु प्रणाली र रातो रक्त कोशिकाको कार्यलाई कायम राख्न मद्दत गर्छ। शरीरमा भिटामिन बी १२ को कमी नहोस् भनेर खानामा दूध, दही, चीज, पालक, चुकन्दर, च्याउ, केरा, स्याउ, अण्डा र माछा समावेश गर्नुहोस्।
हाम्रो उमेर बढ्दै जाँदा आहारमा फाइबर महत्त्वपूर्ण हुन्छ
उच्च फाइबरयुक्त आहारले ब्लड सुगर र कोलेस्ट्रोललाई नियन्त्रणमा राख्छ। यसले अपच, ग्यास, एसिडिटीको समस्या हुँदैन । फाइबरले LDL अर्थात् खराब कोलेस्ट्रोललाई कम गर्न मद्दत गर्छ, जसले हृदय रोगको जोखिम कम गर्छ। आफ्नो आहारमा ब्राउन राइस, ओट्स, क्विनोआ र ओटमिल जस्ता सम्पूर्ण अन्नहरू समावेश गर्नुहोस्। सबै फलफूल र तरकारीहरू फाइबरको उत्कृष्ट स्रोत हुन्। यसबाहेक दाल र गेडागुडीलाई आहारमा समावेश गर्नुहोस्।
अस्वीकरण: यो लेख सामान्य जानकारीको लागि मात्र हो। यो कुनै पनि हिसाबले कुनै पनि औषधि वा उपचारको विकल्प हुन सक्दैन। थप जानकारीको लागि सधैं आफ्नो डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्।