एजेन्सी । रक्तदानलाई महा दान भनिन्छ । रक्तदान गर्दा मानिसले आफ्नो स्वास्थ्यमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ । रक्तदान गर्नु अघि र पछि शरीर स्वस्थ रहनु आवश्यक छ। रक्तदान गर्ने व्यक्तिको स्वास्थ्य स्वस्थ रह्यो भने रक्तदान गरेपछि कमजोरी महसुस हुँदैन । यदि व्यक्ति फिट छ भने, उसलाई रक्तदानको लागि छनोट गरिन्छ। रक्तदान गर्दा शरीरमा ताजा र नयाँ रातो रक्त कोशिकाहरू उत्पादन हुन्छन्। रक्तदान गरेपछि दाताको राम्रो स्वास्थ्य सुनिश्चित गर्न, केही महत्त्वपूर्ण सावधानीहरू अपनाउनु आवश्यक छ। यस लेखमा हामी तपाईलाई रक्तदान गरेपछि त्याग्नु पर्ने बानीहरु के के छन् भनी बताउनेछौँ ।
१. रक्तदान पछि शरीरमा पानीको कमी हुन नदिनुहोस् – रक्तदान पछि निर्जलीकरणबाट बच्नुहोस्
रक्तदान गरेपछि शरीरमा पानीको कमी हुनु हुँदैन । रक्तदान पछि स्वस्थ आहार लिनुहोस्। रक्तदान गरेपछि कतिपय बिरामीमा आइरनको कमी देखिन्छ। यो पूरा गर्न, कद्दूको बीउ, अनारको रस, पालक र खैरो चामलको सेवन गर्नुहोस्।
२. रक्तदान के बाद खाली पेट न रहें-
रक्तदान के बाद खाली पेट रहने से बचना चाहिए। इससे शरीर में कमजोरी आ जाती है। लेकिन रक्तदान के बाद हैवी डाइट लेने के बजाय हल्की डाइट का
सेवन करना चाहिए। रक्तदान के बाद नारियल पानी का सेवन करें। ताजे फलों की चाट बनाकर खा सकते हैं। इसके अलावा चना, दाल का पानी, सब्जियों का रस और सूप आदि का सेवन करें।
३. रक्तदान पछि तुरुन्तै व्यायाम नगर्नुहोस् – रक्तदान पछि व्यायाम नगर्नुहोस् रक्तदान गरेपछि शरीरमा हल्का कमजोरी महसुस हुन सक्छ। त्यसैले यो अवधिमा भारी कसरत नगर्नुहोस्। कुनै पनि प्रकारका भारी वस्तुहरू उठाउनु हुँदैन। तपाईं घरमै योग वा हल्का व्यायाम गर्न सक्नुहुन्छ। तर रक्तदान गरेपछि तुरुन्तै जिम जानु हुँदैन। रक्तदान गरेपछि चक्कर आइरहेको वा कमजोर महसुस भएमा आराम गर्नुहोस्।
४. रक्तदान पछि रक्सी नपिउनुहोस् – रक्तदान पछि रक्सीबाट बच्नुहोस् रक्तदान गरेको कम्तिमा २४ घण्टासम्म मदिरा, चुरोट वा अन्य कुनै नशालु पदार्थ सेवन गर्नु हुँदैन । यसो गर्नाले खानाबाट उपभोग हुने पोषक तत्व तपाईको शरीरमा अवशोषित हुनेछैन । शरीरमा पोषक तत्वहरू अवशोषित हुन नसक्दा कमजोरी, बान्ता, वाकवाकी जस्ता लक्षण देखा पर्न सक्छन्।
५. रक्तदान पछि तुरुन्तै पट्टी नहटाउनुहोस् – रक्तकतिपयले रगत दिएपछि तुरुन्तै ब्यान्डेज निकाल्छन् । तर यसो गर्नबाट जोगिनै पर्छ। रक्तदान गरेपछि पट्टी सुकाएर अर्को ५ घण्टासम्म लगाउने । यदि तपाईंलाई पट्टी लगाइएको क्षेत्रमा दुखाइ छ भने, तपाईं चिसो कम्प्रेस लागू गर्न सक्नुहुन्छ। रक्तदान गरेपछि रक्तदाताको हातबाट रगत बग्ने विरलै हुन्छ । तर यदि यस्तो भयो भने, रगत नरोकेसम्म हात उचाल्नुहोस्।